Şiir veya düz yazıda anlatımı oluşturan kelimelerin ses bakımından kulağa hoş gelecek bir biçimde tertip edilmesine ahenk adı verilir. Şiirde ahengi sağlayan başlıca unsurlar armoni ve ritimdir. Armoni, sesli harflerin oluşturduğu ahenk (asonans) ile sessiz harflerin meydana getirdiği ahenkten (aliterasyon) oluşmaktadır. Ahengi sağlayan diğer unsur ise vezin ve kafiyenin sağladığı ritimdir. Şiirde seslerin zenginliği, anlam üzerindeki etkisi ve müzikalitenin oluşmasında ölçü ve kafiye önemli yer tutmaktadır.
Şiirde, aynı ünsüzlerin veya benzer harf ve hecelerin bir ahenk oluşturacak biçimde tekrarlanmasına aliterasyon denir. Aliterasyon sanatında, şiirdeki ses ile anlam arasında bir ilişki, bir çağrışım oluşturmak amaçlanmaktadır. Sözgelimi Dede Korkut'taki “Karşı yatan karşı kara dağlar karayıptır” ifadesinde “k” sesleriyle yiğitçe bir eda taşıyan güçlü bir ses bütünlüğü oluşturulmaktadır.
0% |